Evde Yılbaşı Çiçeği, Yılbaşı Kaktüsü Nasıl Yetiştirilir Püf Noktaları

Kenarları testere şeklinde, etli, narin yaprakları iç içe geçmiş görünümdedir. Yılda birkaç kez çiçeklenme yapar ama en çok kış aylarında çiçekler açar. Sarkık formlu yapraklarının ucunda göz alıcı renklerde salkım salkım, egzotik çiçekler açar. Uzun ömürlü ve dayanıklıdır. Üzerindeki çiçekleri döküldükten sonra bakımına muntazam olarak devam edilirse her sene çiçek verir.

Yılbaşı çiçeği, kaktüs familyasından gerecek bir kaktüs olmakla birlikte bakımı ve ihtiyaçları kaktüslerden farklıdır. Kaktüsler bol güneş isterken, yılbaşı çiçeği doğrudan değil dolaylı güneş ışığına ihtiyaç duyar. Bu nedenle ihtiyaç duydukları toprak da farklıdır.

Doğal ortamları Brezilya’nın tropikal – subtropikal geçiş bölgesindeki yoğun nemli dağ ormanlarıdır. Bu nedenle soğuk havaya biraz dayanıklılıkları vardır. Sis ormanı bitkileriyle ortak özellikleri vardır. Toprakta değil, ağaçlar üzerinde yaşarlar. Hiç yağmur yağmasa bile bulundukları ortamın yoğun nemli havasından ve her geçe üzerlerinde oluşan çiğ tanelerinden su ihtiyaçlarını giderebilirler.

Kökleri ne kadar çoğalmışsa o kadar çiçek açma potansiyeli olur. Yılbaşı çiçeğini sonbaharda dışarı çıkartılarak günlerin kısalışını ve serinliğin artışını iyice hissetmelidir. Yılbaşı çiçekleri, gündüzler kısalıp serin günler başladığı zaman birkaç hafta içinde tomurcuklar belirmeye başlar. Tomurcuklar belirdikten sonra yılbaşı kaktüsleri normal ev ortamlarına alınabilir. Güneşli bir pencere önüne koymalısınız. Tomurcuklu iken kesinlikle yerinden oynatmayın. Çiçeklenmesi bitince ilkbahara kadar az sulayın, imkanınız varsa nisanda tekrar dışarı çıkarın.

Doğal ortamlarında ağaçlar üzerinde yaşadıkları düşünüldüğünde doğrudan güneş ışığı değil, filtrelenmiş dolaylı ışığa ihtiyaç duyarlar. Ama orman altı bitkisi de olmadıkları için koyu gölge iyi gelmez. Sabah ve akşam saatlerinde güneş almaları bitki için daha iyi gelecektir. Kış mevsiminde sürekli güneş almalarında sakınca yoktur. Fakat sıcak aylarda kesinlikle doğrudan güneşe maruz bırakılmamalı, yalnız bol ışık alması sağlanmalıdır.

Bitki en iyi bol nemli ve havadar ortamlarda gelişir. Bitki niçin gerekli nemi, daha önceki yazılarımızda bahsettiğimiz gibi iri çakıl taşları dizilmiş ve çakıl taşlarının yarısına gelecek şekilde su doldurulmuş bir tepsi üzerine bitkinin saksısını koyarak sağlayabilirsiniz. Tepsideki su buharlaştıkça ilave etmelisiniz.

Toprağı havadar yapıda ve biraz su tutucu özellikte olmalıdır. Evlerde saksılarda ve esintisiz kuytu yerlerde yetiştirmek için gerekli olan toprağı, 1 ölçü doğal humuslu toprağa, 1 ölçü kullanılmamış çay (çay tanen içerir, yılbaşı çiçeği tanenli toprakta daha iyi gelişir) ve 2 ölçü ponza taşı karıştırarak hazırlayabilirsiniz.

Havadar bahçelerde yetiştirmek için ise aşağıdaki karışımları hazırlayabilirsiniz.2 ölçü doğal humuslu toprak, 1 ölçü Hindistan cevizi lifleri, 1 ölçü kuru çay karıştırılır.

Diğer bir tarif ise, Doğal humuslu toprağa kestane toprağı karıştırılır.Kolay hazırlanan başka bir tarif ise, humus katkılı özel süs bitkisi toprağından 2 ölçüye 1 ölçü ponza taşı karıştırılır.

Yılbaşı çiçeğinin saksısı, havası çok nemli yerlerde cilasız toprak saksı, sıcak ve kuru havası olan yerlerde plastik saksı, cilalı toprak saksı veya seramik saksı hepsi olur. Eğer sulamaya dikkat edilecekse toprak saksı en iyisidir, ama toprak saksının toprağı daha çabuk kuruttuğunu bilmelisiniz. Sulamaya dikkat ederseniz toprak saksı bitki için gerekli nemli havanın oluşmasına da katkı sağlar. Saksı ve toprak değişimini her yıl yapmayın.

Saksı değişimi en erken 2 yılda bir yapılmalı, en geç ise 6 yılda yapılmalıdır. Yılbaşı çiçeği büyük saksılarda bozulur, bu nedenle saksının büyüklüğü, bitkinin kökleri toprakla beraber saksıya zor sığacak şekilde seçilmeli. Saksı değişiminde yeni saksı, eski saksıdan yalnızca bir numara büyük olmalıdır.

Sulama suyu iyice dinlendirilmiş ve tortusundan arınmış olmalı. Yaz aylarında dışarda esintili bir yerde toprak yarı kuruduğunda, diğer zamanlarda toprak kuruduğunda su verilmeli. Suyu bir defada kesintisiz ve bol miktarda verin. Saksı altı tabağında su bekletilmemeli hemen dökülmelidir.

Nisan ayından ekim ayı ortalarına kadar bitkinin gelişimine göre 20-30 günde bir genel amaçlı sıvı besin takviyesi yapılmalıdır. Solan ve kuruyan yaprakları ve çiçekleri çiçeklenme dönemi sonunda budama yapabilirsiniz.

Yılbaşı çiçeğini yapraklarından kolayca çoğaltılabilir. İlkbahar mevsiminde havaların ısındığı aylarda 2 ya da 3 boğum parçalar kesilerek 1 gün açıkta bekletildikten sonra sevdiği toprak karışımına dikilir. Dikilen toprak nemli olmalıdır. Diktikten sonra sulama yapılmamalıdır. Dikilen saksı yeterince geniş şeffaf bir kutuya konulur, havayı nemlendirmek için kutudaki boş yerlere içi su dolu bardaklar koyularak kutunun ağzı kapatılır. Kutu direk güneş almayan ama bol ışıklı bir yere konulur ve her gün kutunun ağzını açarak 1 saat kadar havalandırılır. En geç 3 hafta içinde bitki köklenecektir. 3. haftanın sonunda toprak kurumuşsa hafifçe sulanır ve yalnız gündüzleri kapalı tutulur. Toprak kurudukça sulamaya devam edilir ve 5. haftanın sonunda artık devamlı açık tutarak normal sulama düzenine geçilir.